A'Dan Z'ye AtasözLeri..
Abanın kadri, yağmurda bilinir.
Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
Abdalın arkadaşlığı yol görününcüye kadardır.
Abdestsiz sofuya namaz dayanmaz.
Aca dokuz yorgan örtmüşler,yine uyuyamamış.
Acele giden ecele gider.
Acele ise, şeytan karışır.
Acele yürüyen yolda kalır.
Acemi katır kapı önünde yük indirir.
Acı acıyı bastırır,su sancıyı.
Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
Acıkan doymam,susayan kanmam sanır.
Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
Aç ayı oynamaz.
Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
Aç koynunda azık durmaz.
Aç köpek fırın yıkar.
Aç kurt insana saldırır.
Aç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görür.
Aç tokun halinden bilmez.
Açık yaraya kurt düşmez.
Açın imanı olmaz.
Açın karnı doyar gözü doymaz.
Açlık ile tokluğun arası bir dilim ekmek.
Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.
Adamak kolay,ödemek güçtür.
Adamakla mal tükenmez.
Adamın iyisi iş başında belli olur.
Adı çkmış doksana, hiç inmez seksene.
Ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimde"demiş.
Ağaca çıkan keçinin doğurduğu oğlak dala bakarmış.
Ağaca dayanma çürür,insana dayanma ölür.
Ağacı kurt, insanı dert bitirir.
Ağaç ne kadar meyve verirse ,dalı o kadar yere eğilir.
Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.
Ağaç ne kadar yüksek olsa da yaprakları yere düşer.
Ağaç yaş iken eğilir.
Ağaçlı köyü su basmaz.
Ağaçtan maşa, aptaldan (çingenden) paşa olmaz.
Ağır kazan geç kaynar.
Ağır otur, batman götür.
Ağır taş batman döver.
Ağız yemeyince yüz utanmaz.
Ağlama ölü için, ağla deli için.
Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.
Ağlayak da gözden mi olak?
Ağlayanın malı, gülene hayır etmez.
Ağrısız baş mezarda gerek.
Ağustos ayında beyni kaynayanın, zemheride (Zahmarıda) kazanı kaynar.
Ağzı açık ayran delisi.
Ahmak misafir, ev sahibini ağırlar.
Ak akçe kara gün içindir.
Ak koyunun kara kuzusu da olur.
Akan su yosun tutmaz.
Akan su, pis tutmaz.
Akçe bulsam, çıkı yok.
Akıl akıldan üstündür.
Akıl yaşta değil baştadır.
Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.
Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
Akıllı evladın var, neylersin mali, akılsız evladın var neylersin mali?
Akılsız basın cezasını ayaklar çeker.
Akılsız baştan sefil taban ne çeker.
Akılsız köpeği yol kocatır.
Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
Akrabanın akrabaya ettiğini akrep etmez.
Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
Akşamın hayırından sabahın şeri iyidir.
Al elmaya taş atan çok olur.
Al yakışırken, el bakışırken.
Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
Alışmış kudurmuştan beterdir.
Alim unutmuş, kalem unutmamış.
Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir.
Aşk olmayınca meşk olmaz.
At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.
At binenin kılıç kuşananındır.
At ile avrat yiğidin ikbalindendir.
At karnından yiğit burnundan bellidir.
At olacak tay yürüyüşünden belli olur.
At ölür de, itler bayram eder
At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.
At sahibinin altında kişner.
At ver hısım ol, kız ver hasım ol.
At yedi günde, it yediği günde belli olur.
At, sahibine göre kişner.
Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıp.
Ata et, ite ot verilmez.
Atasözü tutmayan, uluya uluya kalır.
Ateş düştüğü yeri yakar.
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Atı alan Üsküdar'ı geçer.
Atılan ok geri dönmez.
Atımın anlı sakar, lakabını ele takar.
Atın iyisi arkadan gelmez.
Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler.
Atın ölümü arpadan olsun.
Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.
Atlı, itli sığmış, bir çocuk sığmamış.
Avradı er zapdetmez, ar zapt eder.
Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar.
Ay bozmaz, süt kokmaz. Kokarsa ayran kokar, çünkü aslı süttür.
Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.
Ayağını yorganına göre uzat.
Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne.
Az menfaat çok zarara mal olur.
Az sabırda, çok keramet vardır.
Az tamah, çok ziyan getirir.
Az veren candan çok veren maldan verir.
Az yaşa, uz yaşa, akıbet gelecek başa.
Azan mevlasınıda bulur, belasınıda.
Azı bilmeyen çogu hiç bilmez.
Azıcık aşım, kaygısız başım.
Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.
Azıtmış, kudurmuştan beterdir.
Azman olma, uzman ol.
Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.
Baba mirası yanan mum gibidir.
Baba oğula bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir cıngıl üzüm vermemiş.
Baban bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım.
Babası ölen bey, anası ölen kadın olur.
Bağ dua değil, çapa dua ister.
Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.
Bağa gir izin olsunki, yemeye yüzün ola.
Bağlı aslana tavşan bile hücum eder.
Baht olmayınca başa, ne kuruda biter, nede yaşta.
Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma.
Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir.
Bakmadan usta olunsaydı, kediler kasap olurdu.
Bal döksen yalanır.
Bal olan yerde sinek de bulunur.
Bal tutan parmağını yalar.
Bal, bal demekle ağız tatlanmaz
Balı parmağı uzun olan değil, kısmeti olan yer.
Bana benden olur, her ne olursa, başım rahat bulur, dilim durursa.
Baskın basanındır.
Baskısız yongayı yel alır.
Bastığın yer bayram olsun.
Baş başa, baş da padişaha bağlıdır.
Baş nereye giderse, oyak oradadır.
Başıma uymayan takke elin olsun.
Başındaki fese bak, girdiği kümese bak.
Başını ecemi berbere teslim eden, cebinde pamuk eksik etmesin.
Başsız evin köpeği çok havlar.
Bazen inek, erkek; bazen de dişi doğurur.
Bedava sirke baldan tatlıdır.
Bekâr gözü ile kız alınmaz.
Bekâra karı boşamak kolay gelir.
El deliye, bende akıllıya muhtacım.
El elden üstündür.
El elin eşeğini türkü çağırarak arar.
El yarası onar Dil yarası onmaz.
El yumrugu yemeyen, kendi yumrugunu balyoz sanar.
Eli dar olanın, dili kısa olur.
Eli doluya: ağa buyur, eli boşa: ağa uyur.
Eli ile köfte yuvarlıyor, gözü kırık kovalıyor.
Elin ile koymadığını kaldırma.
Emanet (Amanat) ata binen, tez iner.
Eşek hoşaftan ne anlar. Suyunu içer. denesini (tanesini) kor.
Et tırnaktan ayrılmaz.
Evladı ben doğurdum ama, gönlü benim değilki...
Fakir parasız olan değil akılsız olandır.
Fakirin tavuğu tek tek yumurtlar.
Garip kuşun yuvasını Allah yapar.
Geçtiğin köprüleri yakma.
Gelin ata binmişde, görkü kimin kapıya inmiş.
Gem almayan atın ölümü yakındır.
Gerçek dost kötü günde belli olur.
Gergin ip, çabuk kopar.
Gitti ağalar paşalar, kellere kaldı köşeler.
Gizliden gebe kalan, aşikâre doğurur.
Göğe direk, denize kapak olmaz.
Görünen dağın uzağı olmaz.
Görünen köy kılavuz istemez.
Gözün ile görmediğini söyleme.
Gülme komşuna gelir başına.
Güneş giren eve hekim girmez.
Güzel gözünden, yiğit sözünden belli olur.
Harman yel ile, düğün el ile olur.
Hasta yatan değil, eceli gelen ölür.
Havada ahreni ile uçmayan kuşun sesi havadan değil, tavadan gelir.
Haydan gelen huya gider.
Hazıra hanak, pişmişe konak.
Hem kız, hem baldırı düz hem de ucuz olur mu.
Her akla geleni işleme her ağacı taslama.
Her işin başı sağlık.
Ne ekersen onu biçersin.
Ne verirsen elinle, o gider seninle.
Nokta kadar menfaat için, virgül kadar eğilme.
Okumayı sevmeyene dokuz hoca az.
Olmaz olmaz deme, olmaz olmaz.
Öfke gelir gider, kelle gider gelmez.
Öfke ile kalkan zarar ile oturur.
Öksüz kuzu, toklu olmaz.
Para insana dil, elbise insana yol öğretir.
Parasız pazara, kefensiz mezara gidilmez.
Paraya nereye gidiyorsun demişler, çoğun olduğu yere demiş.
Pire itte (köpekde), bit yiğitte bulunur.
Pis boğaz ile boş boğaz, beladan kurtulmaz.
Rüzgar eken Fırtına biçer.
Sabır eden derviş muradına ermiş.
Sakalda keramet olsa, keçi şehlik ederdi.
Sakla samanı gelir zamanı.
Saman elin se samanlık senin
Sayılı koyunu kurt kapmaz.
Sen kendini övme el seni övsün.
Sinek küçük ama, mide bulandırır.
Soğuk su, sıcak aş - diş düşmanı, genç avrat koca herifin baş düşmanı.
Sopayı yiyen eşek, atı geçer.
Söyle arkadaşını söyleyeyim sana seni.
Söyleme dostuna, oda söyler dostuna. Bir gün olur kül basarlar postuna.
Söylemeyen ağız, söyleyen ağzı yorar.
Söz büyüğün sus küçüğün.
Söz gümüş sükut altın.
Söz var insanı yola getirir, söz var insanı yoldan çıkartır.
Söz var iş bitirir, söz var baş yitirir.
Su akarken testini doldur.
Su akmayınca durulmaz.
Su testisi su yolunda kırılır.
Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer.
Şaşkın ördek, tersine doğru yüzer.
Şimşek çakmadan gök gürlemez.
Tartılırsan denginle tartıl.
Taşıma su ile değirmen dönmez.
Zaman sana uymazsa sen zamana uy.
Zararın neresinden dönersen kârdır.
Zemheride yoğurt isteyen, cebinde bir inek taşır.
Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır.
Zengin dağlar aşar, olmayan yolda şaşar.
Zengine bir kıvılcım, güzele bir sivilce yetermiş.
Zenginin horozu bile yumurtlar.
Zenginin malı, züğürdün çenesini yorar.
Zor kapıdan girerse, şeriat bacadan çıkar.
Zora dağlar dayanmaz.
Zorla güzellik olmaz.
Züğürt olup düşünmektense, uyuz olup kaşınmak yeğdir.